Een week geleden zat ik om de tafel met Sjoerd, tien jaar. Hij friemelde wat met zijn handen aan de sleutelhanger van zijn fiets. We hadden elkaar een week eerder al ontmoet, maar toen was papa erbij. Na de wintersportvakantie een maand geleden hadden de ouders van Sjoerd verteld dat dit de laatste vakantie met het gezin was geweest. Ondanks dat het een leuke vakantie was geweest met z’n vieren (Sjoerd heeft een zusje), was het wel de laatste samen. “Papa en mama vinden elkaar nog wel aardig, maar zijn niet meer verliefd. We hebben besloten om ieder in een eigen huis te gaan wonen. We gaan scheiden.”
Sjoerd’s zusje van zes jaar leek laconiek te reageren door op te staan en verder te spelen met haar poppen. Sjoerd moest huilen en vroeg: “Maar waarom? Vonden jullie het niet leuk met ons in de sneeuw? Maakten jullie daarom steeds ruzie als wij op bed lagen? Kan ik nog wel op school blijven, of ga ik net als Sven na de scheiding verhuizen?”.
De Kindbehartiger
Sjoerd’s vader had me op een eerder moment gebeld. Hij vertelde dat hij een nieuwe vriendin heeft en zich om die reden verantwoordelijk voelt voor de scheiding. Moeder en hij zaten al langer in een relatiecrisis, liepen bij een relatietherapeut, en tegelijkertijd heeft hij ‘gevochten’ tegen de verliefdheid die hij voor zijn vrouwelijke collega voelde.
Na een aantal maanden met ontzettend veel spanning en slechte nachten, verlangde hij tijdens de wintersportweek zo enorm naar die andere vrouw dat het voor hem duidelijk was: ‘dit gaat gewoon écht niet meer’. Hij voelt zich enorm schuldig tegenover zijn kinderen en had via een collega gehoord over de rol van Kindbehartiger. Iemand die totaal onafhankelijk van de hele thuissituatie luistert naar de stem van zijn kinderen, hoe zij zich voelen, welke emoties zij met zich meedragen.
Sjoerd’s vader had via een collega gehoord over de Kindbehartiger:
iemand die onafhankelijk is en luistert naar de kinderen
Hulp bij scheiden: de basis
Sjoerd was de laatste weken stil geweest, had nergens zin in en had twee keer in een verdrietige bui gevraagd of het zijn schuld is dat ze gaan scheiden: “Omdat ik en Nina elke keer ruzie maakten en niet naar jullie luisterden?” Zijn vader vertelde: “Ik wil graag weten wat er in hun koppies speelt. Sjoerd is altijd een moederskind geweest terwijl zijn zusje ontzettend aan mij hangt. Ondanks dat ik momenteel niet makkelijk communiceer met hun moeder, zijn we het erover eens dat we, voordat we een ouderschapsplan opstellen, duidelijk moeten weten wat de kinderen willen. Helaas zullen we wellicht niet alles kunnen waarmaken, maar we willen het wel zo goed mogelijk voor hen regelen.” De ouders van Sjoerd zoeken naar antwoord op vragen als:
- Waar willen ze zo direct wonen?
- Hoe vaak wisselen de kinderen van huis?
- Of moeten wij wellicht zelf van huis gaan wisselen?
- Vinden ze het prettig als we gezamenlijk langs de lijn staan bij de voetbal of samen naar een ouderavond gaan op school?
- Et cetera, et cetera.
De vader vervolgde: “Het is voor mij ook een ‘nieuwe wereld’ en ik heb daar graag je hulp als Kindbehartiger bij. Hulp bij hele basale dingen dus, maar doordat we zo met onze eigen emoties worstelen, is het momenteel voor ons een onmogelijke opgave. Ik voel me een egoïst, ik heb gekozen voor mijn eigen geluk en doe er de mensen die me het meest lief zijn ontzettend veel pijn mee. Dat gaat me enorm aan het hart.”
Sjoerd en de chocolade paashaas
En daarom zat Sjoerd nu dus voor het eerst alleen met mij aan tafel. Vertrouwen is waar het om draait bij zo’n eerste ontmoeting. Sjoerd was binnengekomen met z’n tas van school nog op z’n rug. Hij vroeg of hij even gebruik kon maken van het toilet en in de tussentijd zette ik een kop thee.
Toen we eenmaal zaten, vond hij het in eerste instantie lastig om me recht aan te kijken, zijn gezicht helemaal gespannen. Ik vroeg hoe zijn schooldag was geweest en stukje bij beetje raakten we aan de praat. Na een poosje vroeg ik: “Hoe voelt het om hier te zijn?” Hij zei niks, maar begon ineens heel hard te huilen. “Sorry, ik snap het ook niet, ik huil eigenlijk bijna nooit”, zei hij.
We hebben een uur lang zitten praten. Ondertussen ontspande Sjoerd zijn gezicht en heb ik een aantal keren een glimlach erop kunnen ontdekken. Hoewel we in het begin nog wat moeite hadden om het gesprek op gang te krijgen, werd Sjoerd een heuse spraakwaterval. Het luchtte hem enorm op om te vertellen: “Ik heb geen zin in de komende weken. Het Paasweekend komt er aan en daarna de Meivakantie. Ik ben het liefste bij mijn vrienden, zodat ik niet teveel aan thuis hoef te denken.”
Sjoerd ontspande en werd na een tijdje een heuse spraakwaterval
Toen ik doorvroeg over Pasen zei hij: “Met Pasen gingen we altijd eieren zoeken. Ik word er nu wel een beetje te groot voor, maar mijn zusje vindt het nog erg leuk en ikzelf hou heel erg van chocola. Mama was altijd ‘de verstopper’. Mijn zusje zoekt de roze en rode eitjes, ik de blauwe en groene, en papa de chocolade paashaas. Dit weekend zijn we Eerste Paasdag bij mama, Tweede bij papa, opa en oma. Ik vraag me af wie de paashaas nu zal zoeken voor ons? Op dat moment zal ik papa zeker missen.”
De bel gaat, de vader van Sjoerd komt hem halen. Sjoerd staat op, pakt nog een dropje uit de droppot en vraagt: “Kom ik hier nog een keer terug?” Ik antwoord: “Als jij dat prettig vindt, ben je meer dan welkom!” Hij glimlacht en zegt: “Ik vraag het nu direct even aan papa.”
*de namen zijn gecensureerd